تدوین، میکس، و تروکاژهای صدا و تصویر ویدئو

اگر هدف کارگردان تلویزیونی ضبط پیوستة تمام برنامه روی نوار باشد و هرگونه انتقال تصویری را روی میز ترکیب تصاویر و در حین ضبط انجام دهد، سپس به همان صورت برنامه را تکثیر کند، دیگر نیازی به تدوین نوار نخواهد بود. اما از طرفی کیفیت اکثر برنامه ها را می‌توان به کمک برداشتهای مجدد یا تغییراتی که اشکالات را تصحیح می‌کند و جایگزینی پلانهای مناسب بهبود بخشید. بنابراین اگر کارگردان مایل به ضبط مجدد تمامی برنامه نباشد، تدوین نوار ویدئو در مرحلة پس از تولید ضرورت می‌یابد.

در سازمانهای بزرگتر تلویزیونی، تدون نوار ویدئو توسط تدوینگر حرفه ای صورت می‌گیرد. در اغلب اوقات، این شخص با نوار ضبط شده ای سر و کار دارد که خود در هنگام ضبط تا حدودی تدوین شده است. وظیفه اصلی این تدوینگر معمولاً جدا کردن بخشهای ناخواسته و میان گذاری برداشتهای ثانویه در برنامه، بازسازی ترتیب صحنه‌ها بر اساس سیر داستانی برنامه، کوتاه کردن صحنه ها و ... است.

تدوین الکترونیکی

تدوین الکترونیکی عبارت است از فرایند ضبط مجدد. چنین تدوینی را می‌توان در خلال تهیة برنامه و یا در مراحل پس از تولید اجرا کرد.

تدوین در خلال تهیة برنامه

در این روش هرگونه تغییر یا برداشت مجدد، در زمان ضبط برنامه صورت می‌گیرد و هر برداشت بجای پلان نامناسب جایگزین می‌شود. نتیجه عمل، همان نوار اصلی و اولیة برنامه خواهد بود که برای پخش آماده است.

در این روش همة مواد تصویری و صوتی به ترتیب دلخواه ضبط شده و فصول مورد نظر و ناخواسته روی نوار ویدئو قرار می‌گیرند. بعداً در مرحلة تدوین بخشهای مورد نیاز انتخاب شده و به وسیلة انتقالات تصویری مناسب به دنبال یکدیگر قرار می‌گیرند. یعنی نوار اصلی، با یک دستگاه پخش شده و توسط دستگاه دیگری، بدلخواه تدوینگر ضبط می‌شود.

پیچیدگی این فرایند بطور قابل ملاحظه ای به سادگی و ایجاز تجهیزات و وسایل در دسترس بستگی دارد. تدوین گسترده در مرحلة پس از تولید وقت گیر بوده و به وسایل و مهارتهای کافی نیاز دارد بنابراین معمولاً و در صورت امکان، اکثر انتقالات تصویری در خلال ضبط برنامه و به کمک میز ترکیب تصاویر انجام می‌شود.

یکی از معایب تدوین به کمک ضبط مجدد این است که برنامة حاصله از کیفیت تصویری نازلتری نسبت به نوار اصلی برخوردار است؛ زیرا در هر مرحله از تکثیر یک نوار، اختلالاتی در آن بوجود می‌آید. اکثر سازمانهای تلویزیونی سعی می‌کنند از تکثیر یک نوار ویدئویی در حین تدوین، بیش از 3 مرتبه خودداری کنند. روشهای تجربی ضبط دیجیتال ویدئو امیدواری بسیاری را در آینده به خــود جلب کــرده است. زیرا این روشها توانسته اند نمونة صد و بیست و هشتم از یک نوار را چنان ضبط کنند که از لحاظ کیفی با نوار اصلی کاملاً شبیه باشد. ضبط یک برنامه از اندازة بزرگتر نوار ویدئو (2 اینچی) بر روی اندازة کوچکتر (یک دوم اینچی) موجب کاهش کیفیت تصویری برنامه می‌شود؛ در حالی که عکس این عمل یعنی ضبط برنامه از اندازة‌ کوچک نوار بر روی نوار با اندازة بزرگتر، لزوماً چنین نیست.

ضبط ویدئوی کامپیوتری

در وسایل پیچیده و کامپیوتری تدوین نوار ویدئو ، تدوینگر می تواند بخشهایی از نوار برنامه ( صدا و تصویر ) را قبلاً روی تعدادی کاست نوار کاست نوار کارتریج و یا صفحه ویدئو ( ویدئو دیسک ) پیاده کند . این بخشهای جداگانه و واسطه که فقط برای تصمیم گیری مقاطع پیوند و کاربردهای تدوین بکار میروند ، با هر سرعتی به جلو و عقب حرکت کرده و امکانات ثابت کردن قاب در آنها وجود دارد . مقاطع ابتدا و انتهای نماایی که قرار است به یکدیگر متصل شوند ، بطور همزمان در دو مونیتور قابل رویت است ، دستورات مربوط به جایگزینی تدوین به کامپیوتری که دستگاههای ضبط ویدئو را کنترل می کند خورانده شده و این کامپیوتر تمامی برنامه را بر اساس دستورات ، تدوین می کند انتقالات تصویری مانند برش ، دیزالو تصاویر ، فید و همچنین میان گذاری نماها در برنامه ،‌از جمله توانائیهای این دستگاهها است .

دستگاههای تدوین و میکس صدا و تصویر

میز ملانژور جهت مونتاژ استودیویی

میز ترکیب یا مخلوط کن تصاویر بنام میز ملانژور مقصد نهایی همه منابع تصویر در استودیوست . خروجی همه دوربینهای استودیو ، دستگاههای تله سینما ، دستگاههای پخش نوارهای آماده شده و دستگاههای نمایش مثل فیلم استریپ و اسلاید ، به ورودیهای میز ترکیب تصاویر متصل می شوند . کارکرد این میز پیوند تصاویر متعدد از طریق برش ، مخلوط کردن ، دیزالو ، فید و غیره است .

تصویر شماتیک میز ملانژور

خروجی میز ترکیب تصاویر (خروجی استودیو)،‌ از طریق تقویت کننده های توزیعی به مانیتور پخش در بخش کنترل تولید و به زنجیرة دستگاههای پخش، مانیتورهای بازبینی و ... که یک مجموعه تلویزیونی را تشکیل می‌دهند، متصل می‌گردد.

با وجود طرحهای گوناگون میز ترکیب تصاویر که هر یک مزایا و محدودیتهای خاص خود را دارند،‌ اصول اولیة این میزها بسیار ساده است. یک میز ترکیب تصاویر کارآ باید امکان اجرای برش، مخلوط کردن، محو تصویر، و بر هم نمایی  را داشته باشد و بتواند جلوه هایی چون روبش، پردة نیمه و بر هم گذاری را اجرا کند.

برای پیوند و ترکیب تصاویر با همدیگر می‌توان بدون وسایل اضافی و بصورت ساده برشهایی بین تصاویر ایجاد کرد. برای انجام چنین کاری به یک دستگاه ضبط ویدئو، یک دستگاه پخش ویدیو و یک تلویزیون نیاز دارید که می‌توانید به ترتیب ذیل عمل کنید:

1ـ دستگاه ضبط ویدیو را از نوعی انتخاب کنید که در حالت «مکث» بهترین تصویر ممکنه را عرضه کند.

2ـ خروجی های صدا و تصویر (A.V) دستگاه پخش را به ورودیهای صدا و تصویر دستگاه ضبط وصل کنید.

3ـ خروجی های صدا و تصویر(A.V) دستگاه ضبط را به ورودی های صدا و تصویر تلویزیون وصل کنید.

4ـ یک نوار خام در دستگاه ضبط قرار دهید.

5ـ نوار تصاویر آماده را در دستگاه پخش گذاشته و ابتدای اولین نمایی را که می‌خواهید مونتاژ کنید، آماده نمایید.

6ـ دکمة ضبط دستگاه ویدیو را فشار داده و بلافاصله دکمة مکث آن را نیز فشار دهید. زیاد مکث نکنید وگرنه به اندازة چند فریم برفک خواهید داشت.

7ـ دکمه پخش دستگاه پخش ویدیو را فشار داده و لحظه ای بعد دکمه مکث دستگاه ضبط را رها کنید. تصاویر ارسالی از دستگاه پخش توسط دستگاه ضبط بر روی نوار خام در حال ضبط شدن هستند.

8ـ وقتی به انتهای نمای در حال ضبط رسیدید، دکمه مکث دستگاه ضبط را فشار دهید. دستگاه پخش کننده را نیز متوقف کرده و نمای بعدی جهت ضبط را آماده کنید و مراحل 6 به بعد را مجدداً تکرار کنید.

دستگاه کنترل مونتاژ جهت مونتاژ حرفه ای

اگر چه مونتاژ از طریق سر هم کردن بدون دستگاه مونتاژ به شما امکان می‌دهد سکانسهای جدیدی را بر روی یک نوار جدید کپی کنید اما این کار اشکالاتی هم دارد، هر قدر هم که دستگاه ضبط ویدئوی مورد استفاده تکامل یافته باشد و هر قدر تدوینگر آن با تجربه، باز هم پارازیتهایی در نقاط اتصال تصاویر به یکدیگر پدیدار می‌شوند که با کپی برداری تشدی خواهند شد. بعلاوه ،‌ وقتی نیاز دارید که دو تصویر را به دقت کنار هم بگذارید، فقط رها کردن دکمه مکث دقت لازم را برای شما فراهم نمی‌آورد. گاهی اوقات به اندازه گیری طول نماها با دقت بیشتری نیاز پیدا می‌کنید. تمامی این کارها را می‌توانید با یک دستگاه مونتاژ حرفه ای که متشکل از دو دستگاه ضبط ویدیو و یک دستگاه کنترل مونتاژ است انجام بدهید.

به محض آن که دو دستگاه ضبط ویدئوی شما به تصویر مورد نظر رسیدند، تنها کاری که باید بکنید،‌ فشار دادن دکمة «تدوین دنبال هم» است، دستگاه کنترل، دستگاههای ویدیو را 5 ثانیه به عقب برمی‌گرداند، آنها را متوقف می‌کند، ردیف می‌کند و مجدداً بکار می‌اندازه، ضمن آنکه سرعت پیشروی نوار را تا همگاهی دقیق تصحیح می‌کند. در لحظه ای که نقطة مونتاژ انتخاب شده فرا می‌رسد، حافظة دستگاه کنترل ضبط اطلاعات کاست اولی بر روی کاست خام را فرمان می‌دهد. برای متوقف کردن عمل ضبط بر روی دکمه پایان فشار آورید.

برای آن که قبل از تصمیم گیری ببینید کدام مونتاژ را می‌خواهید انتخاب کنید، بر روی دستگاه کنترل یک دکمة «پیش نمایش» وجود دارد . دستگاه کنترل همهة این عملیات را به استثنای ضبط انجام می‌دهد تا شما بتوانید نتایج کار را بر روی یک تلویزیون ببینید، سپس دو دستگاه ویدیو به عقب باز می‌گرند تا شما بتوانید با فشردن دکمه « تدوین»، یا سکانسی را که چند لحظه پیش آزموده اید ضبط کنید یا تغییر عقیده بدهید و تصاویری دیگر را امتحان کنید.

شما می‌توانید توسط دستگاه کنترل به شیوه مونتاژ دیگری نیز متوسل شوید و آن مونتاژ (میان برش)  یا انیسرت است. اگر در وسط یک سکانس ، نیاز پیدا کردید که یک نما را جایگزین نمای دیگری بکنید، با استفاده از دکمة اینسرت یا «میان برش تدوین» شروع به کپی کردن نمای جانشین می‌کنید و هنگامی که به پایان آن رسیدید، کافی است که به دکمه خارج فشار بیاورید تا بقیه سکانس دست نخورده باقی بماند.

مونتاژ با دو دستگاه ضبط ویدیو و کاربرد یک دستگاه کنترل مونتاژ برای ساختن یک سکانس، نرمش خاصی را برای شما به ارمغان می‌آورد. با این وجود باید همه چیز را دقیقاً پیش بینی کنید، بویژه اگر تصویر پردازی شما شامل جلوه های ویژه نیز می‌شود. اگر بعنوان مثال بخواهید نمایی مشخص را با یک محور در تاریکی ببندید و چند لحظه نیز تاریکی را بر صحنه نگاهدارید،‌ باید همه اینها را حین تصویر برداری انجام بدهید. متصدی مونتاژ می‌تواند آن را کپی کرده و در ساختمان نهایی سکانس شما بگنجاند و اگر می‌خواهید یک برهنمایی با برهمگدازی داشته باشید باید آن را توسط دستگاههای مولد جلوه های ویژه ضبط کرده و سپس در داخل سکانس مورد نظر بگنجانید.

دستگاه مولد جلوه های ویژه

اگر هنگام مونتاژ نوار ویدیو بخواهید تصاویر تصویربرداری شده بوسیلة چند دوربین، یا در روزها و محلهای مختلف را در هم بیامیزید باید به یک دستگاه مونتاژ مجهز به سه دستگاه ضبط ویدئو، دو دستگاه پخش کننده و یک دستگاه ضبط و پخش کننده متصل به یک مولد جلوه های ویژه متوسل بشوید.

به این ترتیب،‌ نه تنها می‌توانید سکانسهای نوار نهایی خود را سر هم بکنید، بلکه می‌توانید تصاویر ارائه شده بوسیلة دو دستگاه پخش کننده خود را به صورتهایی که مولد شما اجازه می‌دهد، با هم تلفیق کنید. می‌توانید جلوه هایی چون برهمگذاری، صفحه تصویر دو نیمه، انواع وایپ و جلوة پرده مانند را پدید بیاورید.

«نمونه هائی از جلوه های ویژه»

مونتاژ غیر خطی:

در این شیوه که امروزه بسیار مرسوم شده، ابتدا نماهای قابل قبول تصویر برداری شده را در یک سیستم کامپیوتری ذخیره می‌کنند و سپس از طریق همان سیستم نماها را تدوین کرده و پس از تدوین آن را بر روی هر نوع قطع دلخواه ویدئو یا CD انتقال می‌دهند. اهمیت این شیوه در این است که در این روش خطی امکان کوتاه کردن یا افزایش زمان فیلم و یا جابجایی نماها امکان پذیر نمی‌باشد. مگر از طریق تدوین مجدد که زمان تدوین را طولانی خواهد کرد و یا از طریق کپی از نسخه اول تدوین شده که باعث اندکی افت کیفیت خواهد شد. ولی در روش غیر خطی هر گونه تغییر در زمان فیلم و جابجایی نما امکان پذیر خواهد بود، ضمن اینکه قابلیت جلوه‌های ویژه و صداگذاری در امر تدوین بسیار متنوع و گسترده می‌باشد.